Produkcje studia Spiders to dość charakterystyczne twory. Tak się złożyło, że ogrywałem je w kolejności chronologicznej: od Faery: Legends of Avalon po recenzowanego właśnie GreedFalla. Mogłem więc zobaczyć jak studio się rozwija. Po całkiem udanym The Technomancer utrzymanym w klimatach sci-fi studio ponownie wróciło do stylistyki fantasy tworząc nowe, inne niż w Bound by Flame, uniwersum. W sumie to ciekawe, że takie niewielkie studia jak Piranie czy Pająki były lub są w stanie tworzyć w swoich grach uniwersa od podstaw, a Redzi póki co jadą na licencjach. Ciekawe czy CDP RED kiedyś zrobi grę opartą na stworzonym przez siebie uniwersum. No, ale powróćmy do GreedFall.

Wcielamy się w legata Kongregacji Kupieckiej o nazwisku De Sardet, który zostaje wysłany na nowo odkrytą wyspę Teer Fradee. Zaczynamy jeszcze w mieście Serene znajdującym się na tzw. Starym Świecie. Naszym zadaniem jako starszego dyplomaty jest rozwiązywanie lokalnych problemów i znajdowanie takich rozwiązań by mieć w miarę dobre stosunki z różnymi stronnictwami. Oprócz Kongregacji Kupieckiej jest jeszcze organizacja religijna Thélème, Biały Most inspirowany naszymi krajami arabskimi czy tubylcy zamieszkujący Teer Fradee. Jest też kilka pomniejszych organizacji jak Nautowie, czyli ludzie morza. Ponadto będziemy starali się odkryć pochodzenie malichoru - tajemniczej choroby siejącej spustoszenie na kontynencie. I choć założenia fabularne na papierze wyglądają interesująco to twórcy nie potrafili skonstruować opowieści tak by wciągała. Brakuje czegoś co sprawiłoby, że będziemy zaintrygowani. To cecha fabuł chyba we wszystkich grach Spiders. Zawsze mam wrażenie jakbym czytał jakąś powieść z gatunku fantastyki z półki na poziomie takiego Žambocha. Chodzimy od znacznika do znacznika nie bardzo wiedząc do czego to wszystko prowadzi.

Tak samo jak z wątkiem głównym ma się sprawa z zadaniami pobocznymi. Ich wykonywanie nie jest zbyt satysfakcjonujące. Choć z pozoru można je wykonać na kilka sposobów to gra prowadzi nas za rączkę i nie pozwala graczowi wykazać się inicjatywą. W takich Gothicach swoboda w wykonywaniu zadań, samodzielne ich rozgryzanie jest jedną z bardziej satysfakcjonujących rzeczy. Tutaj tego brakuje. Na domiar złego questy są przegadane i wymagają masy biegania z miejsca na miejsce co sprawia wrażenie przedłużania gry na siłę i marnowania naszego czasu. W ich trakcie można zapomnieć czego dotyczy zadanie, które wykonujemy. To już wolę gothicowe zbieranie rzepy, przynajmniej wiem co i po co robię. Owszem odblokowujemy punkty szybkiej podróży oraz ogniska między którymi można się przenosić, ale to tylko trochę poprawia sytuację.

Miasto Serene w którym rozpoczynamy przygodę robi bardzo pozytywne wrażenie. Jest całkiem spore, wypełnione szczegółami a projekt lokacji może się podobać. Zwłaszcza jeśli pamięta się miejscówki z takiego Mars: War Logs czy Bound by Flame. Dość szybko pierwsze dobre wrażenie znika, gdy zdajemy sobie sprawę, że Serene to wciąż makieta i siatka połączonych tuneli w której niewiele jest do roboty poza kilkoma zadaniami pełniącymi rolę samouczka. Gdy docieramy na wyspę Teer Fradee szybko odkrywamy, że miasta tam się znajdujące nie różnią się zanadto od Serene, a chyba nie tak powinno być. Pięcioletnie New Serene nie różni się praktycznie niczym od kilkusetletniego Serene z kontynentu. Spory jest też recykling budynków i ten sam typ w każdym mieście wygląda niemal identycznie. Zamiast rozbijać świat na kilkanaście małych, korytarzowych mapek wystarczyłyby dwie, trzy większe. Skondensowanie świata wpłynęłoby pozytywniej na odbiór historii.

Podoba mi się jesienna stylistyka w GreedFall. Bardzo lubię tą porę roku w grach i nieprzypadkowo pałam taką estymą do pierwszego Gothica, Wiedźmina czy Stalkerów. Lokacje prezentują się naprawdę urokliwie. Mgiełka unosząca się w promieniach porannego słońca, spacerujący jeleń na łące pośród jesiennego lasu. Aż żałowałem, że grze nie ma trybu fotograficznego, bo można by robić masę urokliwych screenshotów. Wolałbym by twórcy Gothic Remake poszli w tym kierunku niż dali nam przekontrastowany obraz. Pomimo, iż produkcja nie korzysta z jakichś nadzwyczajnych technologii to po tych sześciu latach od premiery wciąż prezentuje się bardzo dobrze.

Kreując postać na początku wybieramy jego profesję: wojownik, strateg czy mag. Determinuje to początkowe umiejętności oraz ekwipunek. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie by w trakcie przygody zacząć rozwijać inną część drzewka. W teorii jest to możliwe jednak dostęp do lepszego ekwipunku blokują atrybuty przy których trzeba postawić na mocną specjalizację. Rozwój naszego bohatera podzielony został na trzy segmenty: atrybuty, talenty oraz drzewko rozwoju. O ile do rozwoju drzewka umiejętności punkcik dostajemy co poziom, a oprócz tego kilkanaście punktów zdobędziemy ze znajdowanych w świecie gry ołtarzy umiejętności, tak w przypadku atrybutów punkt zdobywamy co trzy poziomy a talentów co cztery. Na początku wydaje się, że to zbyt mało i prowadzi do sytuacji kiedy niewiele można zrobić. Przez bardzo długi czas nie potrafiłem stworzyć nawet prostych mikstur czy otwierać zamków. O tyle dobrze, że braki w talentach nie blokują nam możliwości wykonania questa. Mikstury i inne przedmioty wymagane do wykonania zadania można zakupić u handlarzy, trzeba jednak wiedzieć, że będą one w zakładce przedmiotów misji. Na szczęście braki w talentach można zniwelować. Podobnie jak w Technomancer każdy z naszych towarzyszy dodaje nam punkcik talentu, gdy mamy go w drużynie. Oczywiście najpierw trzeba mieć z nim dobre relacje co sprowadza się do wykonania dla niego kilku questów. Również ubiór, podobnie jak w Technomancer czy Disco Elysium daje nam bonusy do talentów. Teoretycznie wystarczy zainwestować jeden punkt, założyć ubiór i wybrać odpowiedniego towarzysza by mieć dany talent na maksymalnym poziomie. Jeśli stwierdzimy, że nie podoba się nam kierunek rozwoju naszej postaci to dzięki kryształom pamięci zdobywanym za zabijanie Opiekunów możemy dokonać resetu i na nowo przydzielić punkty.

Model walki jest dość charakterystyczny i trzeba się do niego przyzwyczaić. Z jednej strony mamy action erpegowy system, choć niektóre funkcje nie są przypisane zbyt intuicyjne. Z drugiej strony mamy też aktywną pauzę po której użyciu można np. wypić miksturę czy skorzystać z umiejętności aktywnej. Warto pamiętać by poczekać na animację picia miksturki, bo gdy od razu wykonamy unik to postać jej nie wypije. Irytujące jest to, że przeciwnicy mają swój "rewir" i jeśli za niego wyjdziemy w czasie walki to się wycofują i mają przywracane życie do pełna. Dużo bardziej podobała mi się walka w The Technomancer i Mars: War Logs. W obydwu tych grach miała jakiś feeling. W GreedFall model walki to trochę ni pies ni wydra. Ani nie jest to dobry zręcznościowy system, ani dobra walka z aktywną pauzą. Najzabawniejsze jest to, że Spiders później stworzyło soulsowe Steelrising, a teraz dłubie przy turowym GreedFall II: The Dying World. Od Sasa do Lasa.

Gdyby nie konstrukcja questów sztucznie wydłużająca grę bez wahania GreedFall nazwałbym najlepszą produkcją studia Spiders. Tymczasem w moim prywatnym rankingu jest za The Technomancer, który też miał swoje wady i cierpiał na backtracking, ale można było go ograniczyć. Jakieś 60 godzin potrzebne do ukończenia GreedFalla nie jest może jakimś długim czasem, zwłaszcza jak na erpega. Ważne jednak czym ten czas jest wypełniony. A śmiem twierdzić, że ponad połowa z tych 60h to bieganie wte i wewte oraz oglądanie ekranów wczytywania. Gdyby struktura gry była lepsza a questy ciekawsze to przejście GreedFall mogłoby trwać 100 godzin i nie czułoby się znużenia. Trochę szkoda, że Spiders już na starcie sknociło część drugą idąc w stronę turówki. Zrobili to pewnie dlatego, bo gry Larianów osiągają spore sukcesy. Zawsze powtarzałem, że Pająki to studio, które sporo zżyna od innych. Tutaj się na tym przejechali. A wystarczyło poprawić wady pierwowzoru zamiast całkowicie zmieniać obraz gry.